Η γήρανση αποτελεί μια αναπόφευκτη βιολογική διαδικασία, κατά την οποία τα κύτταρα και οι ιστοί του οργανισμού μας υφίστανται φθορά και τελικά καθίστανται μη λειτουργικά. Ωστόσο, ένας υγιής οργανισμός διαθέτει τη δυνατότητα να καταστρέφει τα γερασμένα κύτταρα και να τα αντικαθιστά με νέα, υγιή μέσω ενός μηχανισμού γνωστού ως κυτταρική ανανέωση. Αυτός ο μηχανισμός βασίζεται στη λειτουργία των βλαστοκυττάρων, τα οποία υπάρχουν σε πολλούς ιστούς του σώματός μας.

Τα Βλαστοκύτταρα και ο ρόλος τους στην Κυτταρική Ανανέωση
Τα βλαστοκύτταρα είναι κύτταρα με την ικανότητα να κατηγοριοποιούνται σε διάφορους τύπους κυττάρων και να πολλαπλασιάζονται μέσω της μιτωτικής διαίρεσης. Αυτά τα κύτταρα εντοπίζονται σε πολλούς ιστούς, όπως το μυελό των οστών, το δέρμα και το ήπαρ. Τα βλαστοκύτταρα διακρίνονται σε εμβρυϊκά και ενήλικα, με τα τελευταία να παίζουν σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση των ιστών στους ενήλικες οργανισμούς.

Τα ενήλικα βλαστοκύτταρα διατηρούν την ιστική ομοιόσταση και επιδιορθώνουν τους ιστούς μετά από τραυματισμούς. Για παράδειγμα, τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών παράγουν όλα τα είδη αιμοκυττάρων, ενώ τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα μπορούν να διαφοροποιηθούν σε κύτταρα του χόνδρου, του λίπους και των οστών.

Μηχανισμοί Κυτταρικής Ανανέωσης
Η κυτταρική ανανέωση περιλαμβάνει διάφορα στάδια:
1. Αναγνώριση και Απομάκρυνση των Γερασμένων Κυττάρων: Τα γερασμένα κύτταρα αναγνωρίζονται από το ανοσοποιητικό σύστημα ή μέσω εσωτερικών σημάτων από τα ίδια τα κύτταρα. Αυτά τα κύτταρα οδηγούνται σε απόπτωση, δηλαδή προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο.
2. Ενεργοποίηση Βλαστοκυττάρων: Μετά την απομάκρυνση των γερασμένων κυττάρων, τα βλαστοκύτταρα ενεργοποιούνται για να αντικαταστήσουν τα κύτταρα που λείπουν. Τα βλαστοκύτταρα μετακινούνται σε νησίδες στον τραυματισμένο ιστό και αρχίζουν να διαφοροποιούνται.
3. Διαφοροποίηση και Πολλαπλασιασμός: Τα ενεργοποιημένα βλαστοκύτταρα διαφοροποιούνται σε εξειδικευμένα κύτταρα που είναι απαραίτητα για τον συγκεκριμένο ιστό. Κατόπιν, πολλαπλασιάζονται για να αντικαταστήσουν τα χαμένα κύτταρα και να αποκαταστήσουν τη δομή και λειτουργία του ιστού.

Σύνδεση κυτταρικής ανανέωσης με το μήκος των τελομερών
Όταν υπάρχουν κύτταρα στον οργανισμό με μειωμένο μήκος τελομερών αυτό αναστέλλει τη διαδικασία της μετακίνησης των νησίδων των βλαστοκυττάρων στο σημείο που υπάρχει ανάγκη για να ΅πολλαπλασιαστούν και να αντικαταστήσουν ένα κατεστραμμένο κύτταρο ή ιστό. Αυτό σημαίνει ότι όσο πιο φυσιολογικό είναι το μήκος των τελομερών τόσο πιο σωστά γίνεται η διαδικασία της κυτταρικής ανανέωσης γι΄αυτό και ή διατήρηση του μήκους τους καθώς και η επιμήκυνσή τους μέσω της ενεργοποήησης της τελομεράσης είναι σημαντικός παράγοντας μείωσης της κυτταρικής φθοράς και αύξησης της συνολικής υγείας.